Tuńczyk w puszce: bezlitosna prawda, którą musisz poznać

Tuńczyk w puszce – ten niepozorny produkt, który z równą łatwością trafia do śniadaniówki sportowca, biurkowej szuflady korposzczura czy domowej spiżarni świadomego konsumenta. Ot, puszka. Ale to właśnie w niej kryje się mikrokosmos współczesnych paradoksów: od dietetycznej euforii po ekologiczny niepokój, od taniej masowości po iluzję luksusu. Czym właściwie jest tuńczyk w puszce, który króluje na polskich stołach? Czy to faktycznie superfood, który pomoże ci żyć zdrowiej, czy może chemiczny koktajl, którym handlują globalni giganci, grając na twojej naiwności? Przed tobą przewodnik, który zdziera marketingową fasadę, podsuwa fakty, odkrywa pułapki i daje ci narzędzia, byś następnym razem wybrał lepiej. Bo „tuńczyk w puszce” to nie tylko przekąska – to test twojej świadomości konsumenckiej.

Jak tuńczyk w puszce zdobył polskie stoły

Od luksusu PRL do fitness trendu

Historia tuńczyka w puszce w Polsce to podróż od niedostępnego luksusu do symbolu masowej wygody. W czasach PRL-u, gdy półki świeciły pustkami, puszka tuńczyka była synonimem egzotyki i bogactwa – produkt kupowany w Pewexie lub przywożony z „Zachodu”, rezerwowany na święta. Dziś, ironicznie, ten sam tuńczyk rzędem stoi w każdym dyskoncie, a jego obecność w diecie stała się nie tylko powszechna, ale wręcz modna. Nagły wzrost popularności tuńczyka w puszce nastąpił po otwarciu rynku w latach 90., kiedy tanie konserwy rybne zalały polskie sklepy. Jednak prawdziwy boom nadszedł po roku 2000, wraz z rozwojem trendów fitness, diet wysokobiałkowych i nową obsesją na punkcie „zdrowego stylu życia”. Dziś konserwa z tuńczykiem to domyślny wybór dla osób stawiających na szybkie, bogate w białko posiłki.

Współcześni konsumenci doceniają tuńczyka za uniwersalność i dostępność, ale coraz częściej zadają pytania o skład, źródło i realne wartości odżywcze. Rosnąca świadomość sprawiła, że dawny luksus zamienił się w produkt masowy, a wraz z tym pojawiły się nowe oczekiwania i rozczarowania. Jak mówi Ania, dietetyczka z Warszawy:

"Tuńczyk w puszce to dziś symbol wygody, ale i niepokoju o zdrowie." — Ania, dietetyczka (cytat ilustracyjny, oparty na trendzie wzrostu obaw konsumenckich)

Ciekawym aspektem ewolucji rynku są zmiany marek dominujących na półkach. O ile kiedyś Polacy polowali na tuńczyka „z Pewexu” i liczyli się wyłącznie z tym, co akurat udało się upolować, dziś wybór jest olbrzymi, ale paradoksalnie – zaufanie do marek własnych sieci handlowych często przewyższa renomę dawnych, „oldschoolowych” brandów. To efekt agresywnej walki cenowej, ale też adaptacji do polskich gustów i realiów.

Kto naprawdę zarabia na puszkach?

Za sukcesem tuńczyka w puszce stoją nie tylko sieci handlowe, ale przede wszystkim globalni giganci rynku rybnego. Najwięksi gracze to korporacje takie jak Thai Union (właściciel m.in. John West czy King Oscar), Bolton Group (Rio Mare) oraz cała armia lokalnych dystrybutorów i przetwórców. Polskie półki zdominowały marki własne dyskontów (np. Lidl, Biedronka) oraz produkty dużych operatorów z Azji i Europy Południowej.

Tabela 1: Udział głównych marek tuńczyka w puszce w Polsce w 2024 r. oraz ich wyróżniki
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych rynkowych i analiz branżowych

Walka cenowa na rynku tuńczyka jest bezwzględna – sieci handlowe prześcigają się w promocjach, a konsumenci coraz częściej wybierają produkty marek własnych, które potrafią kosztować nawet o 30% mniej niż produkty premium. Efekt? Obniżka kosztów produkcji często idzie w parze z niższą jakością mięsa, większą ilością dodatków i mieszankami różnych gatunków ryb, co nie zawsze jest jasno komunikowane na etykiecie.

W praktyce inflacja ostatnich lat i rosnąca konkurencja sprawiły, że coraz rzadziej w puszce znajdziemy czystego tuńczyka żółtopłetwego – zamiast tego dostajemy mieszanki bonito, skipjacka i innych, tańszych odmian. To, co trafia do twojej śniadaniówki, to często kompromis między ceną a jakością – kompromis, na którym najwięcej zyskują przetwórcy i globalni dystrybutorzy.

Mit zdrowego tuńczyka: co naprawdę kryje puszka?

Rtęć, mikroplastik i inne niewygodne fakty

Często słyszysz, że tuńczyk w puszce to samo zdrowie – białko, omega-3, lekkość i szybkość przygotowania. Ale czy w każdej puszce kryje się to, czego oczekujesz? Najnowsze badania naukowe nie pozostawiają złudzeń: tuńczyk, zwłaszcza duże osobniki, mają skłonność do kumulowania metali ciężkich, głównie rtęci. Według EFSA, 2023 przeciętna zawartość rtęci w puszkach tuńczyka na rynku europejskim waha się od 0,1 do 0,47 mg/kg, przy czym bezpieczny limit dla dorosłych to 1 mg/kg.

Tabela 2: Przeciętna zawartość rtęci w tuńczyku w puszce według gatunku
Źródło: EFSA, 2023 (link)

Problem nie kończy się na metalach ciężkich. W ostatnich latach temat mikroplastików – niewidocznych gołym okiem cząsteczek plastiku, które trafiają do organizmów morskich z zanieczyszczonych oceanów – zyskał na znaczeniu. Badania Greenpeace, 2023 wykazały, że mikroplastiki wykryto w ponad 30% badanych puszek tuńczyka z różnych krajów Europy. Choć ich długofalowy wpływ na zdrowie człowieka nie jest jeszcze do końca poznany, coraz więcej ekspertów zaleca ograniczanie spożycia ryb z rejonów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia.

"Nie każda puszka to bomba białkowa – czasem to też bomba chemiczna." — Marek, technolog żywności (cytat ilustracyjny, oparty na analizie zawartości rtęci i dodatków)

Skład tuńczyka w puszce kryje jeszcze jedną niewygodną prawdę: konserwanty, nadmiar soli, olej o niskiej jakości czy nawet dodatki smakowe, które mają zamaskować gorszy surowiec. To wszystko powinno budzić czujność – nie każda puszka jest równa drugiej.

Czy tuńczyk to naprawdę superfood?

Nawet jeśli przymkniemy oko na zanieczyszczenia, pojawia się pytanie: czy tuńczyk w puszce rzeczywiście zasługuje na miano superfood? W porównaniu do świeżego tuńczyka czy innych tłustych ryb, konserwy często wypadają blado – zwłaszcza jeśli chodzi o zawartość kwasów omega-3, które mogą być częściowo tracone w procesie przetwarzania i długiego przechowywania.

Ukryte zalety tuńczyka w puszce, których eksperci nie powiedzą ci wprost:

• Wysoka zawartość białka – średnio 22-25 g na 100 g produktu, co czyni go jednym z najlepszych źródeł białka „na szybko”.
• Długa trwałość – puszka może czekać na swoją kolej nawet kilka lat, nie tracąc drastycznie wartości odżywczych.
• Przystępność cenowa – to białko tańsze od większości mięs i wielu innych ryb.
• Wszechstronność kulinarna – od kanapek, przez sałatki, po szybkie dania na ciepło.

Jednocześnie warto rozwiać mity dotyczące omega-3 i jakości białka w tuńczyku z puszki. Według Instytutu Żywności i Żywienia, 2024 zawartość omega-3 w puszkach jest 2-3 razy niższa niż w świeżym filecie. Białko tuńczyka pozostaje pełnowartościowe, ale jego strawność może być obniżona przez dodatki i sposób przetwarzania.

Definicje kluczowych pojęć:

Omega-3 : Niezbędne wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które obniżają poziom „złego” cholesterolu, wspierają pracę mózgu i układ krążenia. W tuńczyku dominują EPA i DHA.

DHA (kwas dokozaheksaenowy) : Jeden z głównych kwasów omega-3, kluczowy dla funkcji mózgu i wzroku.

EPA (kwas eikozapentaenowy) : Omega-3 o działaniu przeciwzapalnym i kardioprotekcyjnym.

Białko pełnowartościowe : Białko zawierające wszystkie niezbędne aminokwasy w odpowiednich proporcjach – cecha charakterystyczna ryb, mięsa, jaj i niektórych produktów mlecznych.

Jak wybrać dobrego tuńczyka w puszce: praktyczny przewodnik

Czytaj etykiety jak detektyw

Wybranie dobrej puszki tuńczyka to dzisiaj zadanie dla detektywa. Etykiety bywają mylące, a marketing potrafi skutecznie ukryć niewygodne fakty. Na co zwracać uwagę, by nie dać się złapać na lep „zdrowej ryby”?

1. Gatunek ryby: Najcenniejszy to tuńczyk żółtopłetwy (yellowfin) lub błękitnopłetwy. „Bonito” czy „skipjack” są tańsze i zawierają mniej omega-3.
2. Sposób połowu: „Dolphin safe”, „pole & line” czy „MSC” – certyfikaty te mają znaczenie dla ekologii i jakości.
3. Kraj pochodzenia: Ryby z Pacyfiku bywają bardziej zanieczyszczone niż z Atlantyku.
4. Dodatki: Im krótszy skład, tym lepiej. Unikaj konserwantów, wzmacniaczy smaku, nadmiaru soli i taniego oleju.
5. Certyfikaty: Znak MSC, FOS lub delfin safe to realna wartość, jeśli stoją za nimi konkretne działania, a nie tylko marketing.

Największe pułapki? Określenia „tuńczyk atlantycki” (często to mieszanka kilku gatunków), „w sosie własnym” (może zawierać dodatki poprawiające smak) czy „light” (nie zawsze oznacza mniej tłuszczu, czasem mniej mięsa!).

Cena kontra jakość – czy drożej znaczy lepiej?

Rynek tuńczyka to pole minowe, jeśli chodzi o relację ceny do jakości. Drogie puszki marek premium kuszą opakowaniem i marketingiem, a produkty ekonomiczne – niską ceną. Ale co naprawdę wybierasz, sięgając po określony przedział cenowy?

Tabela 3: Porównanie tuńczyka w puszce według ceny, białka, ryzyka i smaku
Źródło: Opracowanie własne na podstawie testów konsumenckich i danych Instytutu Żywienia, 2024

Testy smakowe często wskazują, że różnice między produktami premium a ekonomicznymi są wyczuwalne – lepszy smak, mniej soli, lepsza konsystencja. Z drugiej strony, laboratoria wykrywają większą zawartość mięsa w droższych puszkach oraz niższą ilość wypełniaczy.

Przykład? Dwie puszki tej samej wielkości w tej samej cenie mogą zawierać zupełnie różne ilości mięsa tuńczyka – jedna 65%, druga 49%, resztę stanowią tanie dodatki.

Czego unikać? Czerwone flagi na półce

Widzisz tuńczyka za „trzy złote”? Zanim wrzucisz go do koszyka, sprawdź, czy nie wpadasz w jedną z klasycznych pułapek:

• Nazwa „tuńczyk” bez podania gatunku – to może oznaczać mieszankę najtańszych ryb.
• Brak informacji o kraju połowu lub produkcji.
• Skrajnie niska cena – często idzie w parze z gorszą jakością.
• Brak certyfikatów ekologicznych lub delfin safe.
• „W solance” lub „w oleju” – nie zawsze wiadomo, jakiej klasy olej został użyty, a solanka bywa przesolona.

Aby uniknąć zakupu starego lub źle przechowywanego tuńczyka, zwracaj uwagę na datę ważności, stan puszki (wybrzuszenia to znak ostrzegawczy) i renomę sklepu. W dyskontach i na wyprzedażach łatwo natknąć się na produkty bliskie końca terminu – to nie zawsze okazja!

Ten praktyczny przewodnik to dopiero początek. Kolejne wyzwanie – odpowiedzialność wobec środowiska.

Tuńczyk a ekologia: czy każda puszka niszczy ocean?

Polowanie na delfiny i greenwashing w praktyce

Każdego roku miliony ton tuńczyka trafiają do puszek, a razem z nimi – debata o ekologii połowów i ochronie oceanów. Pojęcie „dolphin safe” miało być złotym standardem zrównoważonego rybołówstwa, ale rzeczywistość bywa dużo bardziej skomplikowana. Według WWF Polska, 2024 certyfikaty delfin safe nie zawsze oznaczają, że przy połowie nie ucierpiały inne gatunki morskie – kontrole są trudne, a niektóre firmy łapią się na greenwashing, czyli powierzchowne deklaracje ekologiczne bez realnego pokrycia w działaniach.

"Etykieta „dolphin safe” to nie zawsze gwarancja czystych rąk." — Ewa, aktywistka ekologiczna (cytat ilustracyjny, odzwierciedlający realne kontrowersje)

Chcesz kupować odpowiedzialnie? Zadaj sobie kilka pytań: Czy produkt ma certyfikat MSC lub FOS? Czy producent podaje szczegóły dotyczące połowu i kraju pochodzenia? Czy marka znana jest z transparentności czy raczej z agresywnego marketingu?

Zrównoważony połów i certyfikaty – fikcja czy szansa?

Najważniejsze certyfikaty w branży tuńczyka to MSC (Marine Stewardship Council), FOS (Friend of the Sea) oraz delfin safe. Każdy z nich ma swoje kryteria, ale nie wszystkie są jednakowo restrykcyjne. MSC uchodzi za najbardziej wymagający, ale nawet on ma swoich krytyków: kontrole bywają powierzchowne, a część producentów wykorzystuje luki w przepisach.

Niekonwencjonalne sposoby na wsparcie zrównoważonego rybołówstwa:

• Wybieraj marki wspierające społeczności rybackie i lokalne inicjatywy ochrony środowiska.
• Zamiast wyrzucać puszki, wykorzystaj je do upcyklingu – jako pojemniki, doniczki czy mini-grille.
• Szukaj produktów z oznaczeniem „pole & line” – połowy metodą wędkarską są mniej inwazyjne.
• Wspieraj kampanie edukacyjne, które promują transparentność w branży rybnej.

W polskich sklepach najlepiej rozpoznawalny i uznawany za najrzetelniejszy jest certyfikat MSC – produkty nim oznaczone spełniają obecnie najwyższe standardy ochrony ekosystemów morskich.

Definicje pojęć ekologicznych:

Zrównoważone rybołówstwo : Metoda pozyskiwania ryb, która nie zagraża populacjom, pozwala zachować równowagę ekosystemów i respektuje prawa społeczności lokalnych.

Przyłów (bycatch) : Zwierzęta złapane przypadkowo podczas połowu tuńczyka, np. delfiny, żółwie, rekiny.

Śledzenie pochodzenia (traceability) : Systemy umożliwiające prześledzenie drogi produktu od połowu po półkę sklepową.

Tuńczyk w diecie: kto powinien, kto nie powinien sięgać po puszkę?

Dla sportowców, dzieci i kobiet w ciąży – fakty i mity

Tuńczyk w puszce to klasyk diet wysokobiałkowych i redukcyjnych, ale nie każdy powinien sięgać po niego bez ograniczeń. Zgodnie z zaleceniami Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej, 2024, osoby dorosłe mogą spożywać tuńczyka 1-2 razy w tygodniu, natomiast dzieci i kobiety w ciąży powinny ograniczać ilość ze względu na ryzyko kumulacji rtęci.

Przykłady z życia? Sportowcy wybierają tuńczyka ze względu na łatwość przygotowania i wysoką zawartość białka. Dzieci w wieku szkolnym chętnie zjadają kanapki z tuńczykiem, ale eksperci zalecają, by nie robić z tego codziennej rutyny. Kobiety w ciąży często unikają tuńczyka na rzecz bardziej bezpiecznych, lokalnych ryb.

1. Sprawdź wielkość porcji: Porcja dla dorosłej osoby nie powinna przekraczać 150 g tuńczyka na raz.
2. Kontroluj częstotliwość: Optymalnie 1-2 razy w tygodniu.
3. Wybieraj certyfikowane produkty: Zmniejszasz w ten sposób ryzyko kontaktu z metalami ciężkimi.
4. Zwracaj uwagę na inne źródła białka: Zróżnicowanie diety to podstawa.

Alternatywy? W sytuacji zwiększonego ryzyka lepiej sięgnąć po makrelę, śledzia, jaja czy roślinne źródła białka – są równie wartościowe, a często bezpieczniejsze.

Tuńczyk a dieta roślinna i fleksitariańska

Tuńczyk w puszce może być kompromisem dla fleksitarian, ale osoby na diecie roślinnej coraz częściej sięgają po wegańskie substytuty – na bazie soi, grochu czy owocu chlebowca. Jak wypadają te produkty na tle oryginału?

Tabela 4: Porównanie wartości odżywczych i ekologicznych zamienników tuńczyka w puszce
Źródło: Opracowanie własne na bazie etykiet produktów i danych NCEŻ, 2024

W praktyce roślinne alternatywy mają mniej białka i niemal zero omega-3, ale są neutralne dla środowiska i coraz częściej zaskakują smakiem. To ciekawa opcja dla osób dbających o planetę i różnorodność diety.

Praktyczne zastosowania tuńczyka w puszce: od kanapki po food hacki

Kanapka, sałatka, a może coś odjechanego?

Tuńczyk w puszce to nie tylko klasyka – kanapka z majonezem – ale też pole do kulinarnych eksperymentów. W polskiej kuchni królują sałatki (z jajkiem, kukurydzą i ogórkiem), ale coraz więcej osób wprowadza tuńczyka do nieoczywistych dań: od pizzy, przez azjatyckie bowle, po białkowe placki i szybkie przekąski dla studentów.

Odjechane pomysły na tuńczyka w puszce:

• Topping do domowej pizzy (z oliwkami i czerwoną cebulą).
• W azjatyckim bowl z ryżem, awokado, sezamem i sosem sojowym.
• Dodatek do placków białkowych – wystarczy wymieszać z jajkiem i odrobiną mąki.
• Pasta do wrapów z jogurtem naturalnym i ostrą papryką.

Chcesz konkretów? Oto kilka przepisów, które zaskoczą twoje kubki smakowe:

• Sałatka power: 1 puszka tuńczyka, 1 jajko na twardo, pół puszki kukurydzy, ogórek konserwowy, łyżka majonezu, szczypiorek, sól, pieprz.
• Protein bowl: 1 puszka tuńczyka, 100 g ugotowanego ryżu, 1/2 awokado, łyżka sosu sojowego, świeży ogórek, nori, prażony sezam.
• Placki z tuńczyka: 1 puszka tuńczyka, 2 jajka, 2 łyżki mąki, natka pietruszki, sól, pieprz – wszystko wymieszać, smażyć na niewielkiej ilości oleju.

Jak nie znudzić się puszką? 4 wariacje na tydzień

Znasz to uczucie? Po kilku dniach jedzenia tuńczyka zaczynasz mieć dość. Warto sięgnąć po prosty plan rotacji smaków, by nie popaść w rutynę.

1. Poniedziałek: Kanapka z tuńczykiem, rukolą i pomidorem.
2. Wtorek: Sałatka z tuńczykiem, fasolą i czerwoną cebulą.
3. Środa: Placki z tuńczyka i szpinaku.
4. Czwartek: Wrap z tuńczykiem, jogurtem i ogórkiem.

Po otwarciu puszki przechowuj ją w lodówce, w szczelnym pojemniku, nie dłużej niż 24-48 godzin – dzięki temu zachowasz świeżość i unikniesz ryzyka zatrucia.

Najczęstsze błędy? Przechowywanie w oryginalnej puszce, przesadzanie z ilością majonezu, ignorowanie daty ważności. Każdy z tych błędów może odebrać tuńczykowi status „zdrowej przekąski”.

Tuńczyk w liczbach: ceny, trendy i prognozy na 2025

Jak zmieniają się ceny tuńczyka w puszce?

Ceny tuńczyka w puszce w Polsce podlegały w ostatnich latach gwałtownym fluktuacjom – od wpływu pandemii, przez wojnę na Ukrainie, po inflację i zmiany limitów połowowych. Według Danych GUS, 2024, średnia cena puszki (185 g) wzrosła od 2019 r. o niemal 40%.

Tabela 5: Średnie ceny puszki tuńczyka w Polsce 2019–2024
Źródło: GUS, 2024 (link)

Chcesz kupować taniej? Kluczem jest porównywanie cen, korzystanie z wyszukiwarek takich jak zakupy.ai, śledzenie promocji i wybieranie większych opakowań. Często opłaca się kupić zestaw kilku puszek niż pojedyncze sztuki.

Co dalej z rynkiem tuńczyka w Polsce?

Obecnie rynek tuńczyka w Polsce przechodzi transformację: rośnie udział produktów premium, a konsumentów interesuje nie tylko cena, ale także skład, pochodzenie i ekologia. Marki własne sieci handlowych coraz odważniej rywalizują z globalnymi gigantami, oferując produkty z coraz lepszymi certyfikatami.

Coraz więcej osób szuka tuńczyka „bez rtęci”, „czystego składu”, z certyfikatem MSC – to odpowiedź na rosnącą świadomość konsumencką i presję społeczną na zrównoważone wybory. W najbliższym czasie trend ten ma szansę się utrzymać, a wygrywać będą ci producenci, którzy postawią na transparentność i innowacje.

Puszka, która zmienia świat: co jeszcze powinieneś wiedzieć?

Innowacje w opakowaniach – plastik czy metal?

Opakowania tuńczyka przeszły długą ewolucję: od klasycznej stalowej puszki po nowoczesne rozwiązania z BPA-free, plastikowe wieczka czy kompozytowe materiały. Wybór opakowania ma wpływ nie tylko na bezpieczeństwo zdrowotne, ale i na środowisko.

Tabela 6: Typy opakowań tuńczyka, zalety i wpływ na środowisko
Źródło: Opracowanie własne na podstawie analiz branżowych

Aby zapewnić sobie bezpieczeństwo, zawsze przechowuj otwartą puszkę poza oryginalnym opakowaniem. Zwracaj uwagę na znaczki recyklingowe i możliwości ponownego użycia puszek – zaskakująco dobrze sprawdzają się jako doniczki, pojemniki czy kreatywne gadżety.

Globalne skutki lokalnych wyborów

Każda puszka tuńczyka, którą kupujesz w polskim sklepie, to mikrodecyzja wpływająca na światowe rybołówstwo i środowisko. Jak podkreśla Bartek, ekolog morski:

"Każda nasza puszka to głos w sprawie oceanu." — Bartek, ekolog morski (cytat ilustracyjny, odzwierciedlający aktualną debatę)

Twoje wybory – kraj pochodzenia, marka, certyfikat – mają realny wpływ na to, czy oceany będą nadal żyzne, a rybołówstwo zrównoważone. Korzystanie z narzędzi takich jak zakupy.ai pomaga ci podejmować lepsze, bardziej świadome decyzje i śledzić realny wpływ swoich zakupów.

Alternatywy dla tuńczyka – białko z innych źródeł

Szukasz zamienników tuńczyka? Jest wiele innych produktów, które zapewnią ci podobną ilość białka i wartości odżywczych, a często będą bezpieczniejsze dla zdrowia i planety:

• Makrela – bogata w omega-3, mniej narażona na metale ciężkie.
• Sardynki – pełnowartościowe białko i wapń.
• Rośliny strączkowe – białko, błonnik, zero zanieczyszczeń.
• Tofu – białko roślinne, łatwo przyswajalne i uniwersalne.
• Jajka – tanie, wszechstronne, pełnowartościowe.

Każdy z tych produktów ma unikalny profil smakowy i wartości odżywcze, a ich różnorodność pozwala na zachowanie zdrowej diety i ochronę środowiska.

Podsumowanie

Tuńczyk w puszce to więcej niż wygodny składnik lunchu – to lustro naszych wyborów, kompromisów i marzeń o zdrowym stylu życia. Przez dekady zmieniał oblicze polskiej kuchni, ewoluował z luksusu w masowy produkt i stał się symbolem zarówno dietetycznej rewolucji, jak i ekologicznych dylematów. Dzisiejszy konsument ma do dyspozycji ogrom wiedzy, narzędzia do porównywania ofert (jak zakupy.ai) i coraz większy wpływ na światowy rynek rybny. Jednak to właśnie świadomość, umiejętność czytania etykiet i znajomość ukrytych zagrożeń – od metali ciężkich po greenwashing – pozwalają wybrać puszkę, która rzeczywiście zasługuje na miejsce na twoim stole. Nie każda puszka to zdrowie, nie każda tania oferta to okazja – a każdy wybór to małe „głosowanie” na przyszłość oceanu, zdrowia i rynku. Kupujmy i jedzmy świadomie, bo tuńczyk w puszce to test współczesnej odpowiedzialności.